Πολλοί επιβιώσαντες από τον καρκίνο έχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το τι είναι υγιές και τι όχι όσον αφορά τη διατροφή και την άσκηση κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της θεραπείας.
Για παράδειγμα μπορεί να γεννηθούν οι παρακάτω απορίες:
- Θα έπρεπε να αλλάξω τις διατροφικές μου συνήθειες και αν ναι πως και τι θα έπρεπε να κάνω;
- Θα έπρεπε να προσπαθήσω να χάσω ή να κερδίσω βάρος;
- Θα έπρεπε να πάρω βιταμίνες ή άλλα συμπληρώματα διατροφής και αν ναι ποια;
- Ποιες πηγές και πληροφορίες σχετικά με τη δίαιτα θα πρέπει να αναζητήσω και να εμπιστευτώ;
- Εκτός από την διατροφή, και τη ρύθμιση του βάρους, τι άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να κάνω;
- Θα πρέπει να αλλάξω τις προτεραιότητες μου στη ζωή;
Υγιείς Τρόποι Ζωής
Υιοθετώντας υγιείς τρόπους ζωής είναι ένα σημαντικό βήμα στη μείωση του κινδύνου επανεμφάνισης του καρκίνου και μείωση του κινδύνου για εμφάνιση άλλων πρωτοπαθών καρκίνων, όπως επίσης και στη βελτίωση της ευεξίας (ευ ζην), συμπεριλαμβανομένων της σωματικής και συναισθηματικής υγείας.
Ένας υγιής τρόπος ζωής περιλαμβάνει τις ακόλουθες καθιερωμένες συστάσεις όπως η πραγματοποίηση τακτικής σωματικής δραστηριότητας, η κατανάλωση υγιεινής διατροφής, η επίτευξη και διατήρηση ενός κανονικού σωματικού βάρους και η διαχείριση του άγχους.
Ας δούμε λεπτομερέστερα όλους αυτούς τους παράγοντες που σχετίζονται με τη διατροφή και τη διατήρηση του σωματικού βάρους, παρέχοντας συμβουλές σχετικά με τον τρόπο επίτευξης των στόχων.
Διατροφή
Έχοντας μια ισορροπημένη δίαιτα και διατηρώντας ή πετυχαίνοντας ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος είναι ένα σημαντικό κομμάτι ενός υγιούς τρόπου ζωής.
Η υγιεινή διατροφή και η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους είναι συσχετισμένα με μειωμένο κίνδυνο για καρδιακή νόσο, παχυσαρκία και διαβήτη. Επιπρόσθετα, κάποιες έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι επιβιώσαντες από καρκίνο οι οποίοι τρώνε περισσότερο υγιεινά μπορεί να έχουν μειωμένο κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου.
Η παροχή συμβουλών ή συστάσεων σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες είναι δύσκολη, γιατί καθένας από εσάς έχει τις δικές του προσωπικές προτιμήσεις. Παρόλα
αυτά υπάρχουν κάποιες συμβουλές που μπορούν να σε βοηθήσουν να έχεις μια ισορροπημένη διατροφή:
- Προσπάθησε να τρως περισσότερα φυτικά προϊόντα. Αυτό σημαίνει μείωση της ποσότητας των ζωικών προϊόντων που καταναλώνεις και αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
- Προσπάθησε να τρως περισσότερα όσπρια.
- Προσπάθησε να μειώσεις την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, κόκκινου κρέατος, λιπαρών τροφών και αλκοόλ.
- Προσπάθησε να μειώσεις την κατανάλωση ενεργειακά συμπυκνωμένων τροφών, όπως ζαχαρούχα ποτά, γρήγορο φαγητό (fast food), ζαχαρωτά και γλυκά.
- Προσπάθησε να μειώσεις την κατανάλωση αλκοόλ σε μέχρι 2 ποτήρια την ημέρα για τους άντρες και 1 ποτήρι την ημέρα για τις γυναίκες.
- Προσπάθησε να μειώσεις το μέγεθος της μερίδας του φαγητού και να αυξήσεις τη συχνότητα των γευμάτων.
- Προσπάθησε να μειώσεις το γρήγορο φαγητό και τα σνακ.
- Προσπάθησε να αυξήσεις την ποικιλία και να εξασφαλίσεις την επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
- Συμπληρώματα διατροφής ΔΕΝ συστήνονται για επιβιώσαντες από τον καρκίνο.
Διατήρηση σωματικού βάρους
Ένα άλλο σημαντικό σημείο ενός υγιούς τρόπου ζωής είναι η διαχείριση του σωματικού βάρους. Η διαχείριση του σωματικού βάρους αναφέρεται στη ικανότητα να επιτύχεις και να διατηρήσεις ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος για το ύψος, την ηλικία και το φύλο σου.
Μπορείς να ψάξεις τι θεωρείται “φυσιολογικό σωματικό βάρος” βασισμένο στα προσωπικά σωματικά χαρακτηριστικά (βάρος, ύψος, φύλο) στο διαδίκτυο.
Φυσικά θα πρέπει να συμβουλευτείς τον οικογενειακό σου γιατρό ή έναν ειδικό στη διατροφή, πχ διατροφολόγο, ο οποίος είναι εξειδικευμένος στις ειδικές ανάγκες
ενός επιβιώσαντα από τον καρκίνο. Γενικότερα συστήνεται να επιλέγεται κάποια δίαιτα η οποία ευθυγραμμίζεται με τις γενικότερα αποδεκτές συστάσεις για τον τρόπο ζωής των επιβιωσάντων από τον καρκίνο και η οποία θα μπορέσει να σε βοηθήσει να επιτύχεις ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος.
Ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσεις είναι εάν πρέπει να χάσεις ή να κερδίσεις
βάρος. Για κάποιους επιβιώσαντες το να επανακτήσουν τα κιλά που έχασαν κατά τη διάρκεια της θεραπείας μπορεί να είναι ο στόχος τους. Ωστόσο, για άλλους, μπορεί να χρειάζεται να χάσουν κάποια κιλά προκειμένου να αποκτήσουν το φυσιολογικό σωματικό βάρος.
Στις περισσότερες περιπτώσεις επιτυγχάνοντας και διατηρώντας ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος μπορεί να επηρεάσει θετικά την καθημερινότητά σου, να αυξήσει την αυτοπεποίθησή σου, και φυσικά τη μείωση του κινδύνου πιθανής εμφάνισης άλλων παθήσεων.
Εάν θεωρείς τη διαχείριση του βάρους δύσκολη, μια καλή ιδέα είναι να αναζητήσεις τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου επαγγελματία.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, για άλλα προβλήματα υγείας όπως οστεοπόρωση, κίρρωση, οφθαλμολογικές διαταραχές, αρθρίτιδες κτλ. και σε περιπτώσεις ανεπαρκούς διατροφής ή ανεπαρκούς πρόσληψης τροφής, η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής είναι απαραίτητη. Αν δεν έχεις κάποιο από τα παραπάνω προβλήματα,
θα πρέπει να έχεις κατά νου ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν θα πρέπει να αντικαθιστούν τα κανονικά γεύματα και την πρόσληψη των θρεπτικών συστατικών μέσω των τροφών και των γευμάτων σου.
Σε κάθε περίπτωση είμαστε δίπλα σου για να συζητήσεις στρατηγικές σωστής διατροφής και διαχείρισης του βάρους σου!
Σύνταξη – Επιμέλεια
Δέσποινα Παπαστεργίου
Τεχνολόγος Τροφίμων
Σύμβουλος Διατροφής